Tegenwoordig kweken we een kruising van verschillende braamsoorten. Je spreekt dan niet van de ‘gewone braam’ of ‘bosbraam’, maar wordt het als cultuurbraam gerangschikt in de Rubus sectie Moriferi.
Stekelloze bramen, waaronder soorten als de: Chester Thornless, Hull Thornless, Loch Ness, Navaho en Thornfree, zijn erg in trek, ook omdat je ze goed tot een lichte siroop of jam kan verwerken.
Maar waarom zou je bramen kweken? Hoewel je bramen eenvoudig in de supermarkt of bij de lokale groenteboer kunt kopen, heeft zelfkweek een aantal voordelen:
- Een doosje ingevroren bramen van slechts 250 gram kost €1,39 bij de Albert Heijn
- Verse bramen zijn het lekkerst en hebben de meeste vitamine C, K en vezels
- Geen risico van bewerkte bramen met chemische bestrijdingsmiddelen of pesticiden
- Tuinieren werkt ontspannend EN kan lichamelijk inspannend zijn (400 kcal per uur)
Hoe moet je bramen kweken?
Hoe moet je bramen kweken? Doorloop de volgende stappen:
- Koop een bramenplantje en begin rond maart t/m juni met planten
- Plant ongeveer 15 tot 20 cm diep met een plantafstand van 2 meter
- Na het planten geef je eenmalig ongeveer 4 liter water per plant
- Zorg voor een bedekte (stro, houtsnippers), vruchtbare en lichtzure bodem
- Vruchtbare bodem: compost, perculiet, organische moestuingrond en meststof
- Kies een beschutte maar zonnige plek in de buurt van een schutting of pergola
- De bramenstruik tegen de ondersteuning aanbinden met spandraad
- Snoei gedurende de winter de oude stengels tot één meter hoogte
- Bemest tijdens het voorjaar en oogst in augustus of september
Bramen uitplanten
Net uitgeplante bramenplantjes zijn vorstgevoelig, dus begin rond maart met uitplanten. Maak kuiltjes van 15 tot 20 cm diep en houd een plantafstand van 2 meter. Hoewel de bramenplant niet veeleisend is qua bodemstructuur, is een lichtzure bodem gewenst (pH-waarde: 5 en 7). Als je een zure bodemstructuur hebt, is het verstandig om elk jaar wat kalk te strooien.
Bramen verzorgen
Een bramenplant gedijt prima in tuingrond, maar in maart adviseren we extra organische meststof toe te voegen omdat de plant gaat uitlopen. In de winterperiode is het verstandig om te mulchen, oftewel een extra laagje bodembedekking aan te leggen. Strooi houtsnippers of stro met organische meststof om de groei van onkruid te voorkomen. Het geeft ook extra voeding en behoud warmte en vocht.
Bramen staan bekend om het woekeren en hun groeikracht. Daarom moet je de plant regelmatig snoeien en leiden. Als je een bramenplant niet onderhoudt ontstaan veel stekken en uitlopers wat resulteert in een minder goede oogst. Je kunt de bramenplant met spandraden tegen een schutting of pergola leiden. Kies wel een beschutte standplaats met voldoende zonlicht.
Bramen oogsten en snoeien
Gedurende het groeiseizoen ontwikkelt het plantje nieuwe lange scheuten, en in het tweede jaar ontstaan zijtakjes waar de vruchten op zullen groeien. Dus in augustus en september kun je oogsten. Pluk de bramen en bewaar het bramenblad voor zelfgemaakte thee. Na de oogst snoei je alle vruchtdragende scheuten tot aan de grond weg, en bind je de eenjarige scheuten weer tegen de schutting.
Bramen stekken
Bramen vermeerderen kan d.m.v. afleggen, oftewel een soort van stekken. Pak een gezonde tak, leg het in een losgemaakt stukje grond en zet de tak vast met een stangetje. Veeg een aantal cm aarde terug en aan het einde van de zomer heeft de tak extra wortels aangemaakt. Vervolgens kun je het stekje eruit halen en op een andere plek planten. Nieuwsgierig hoe dat werkt? Bekijk dan het Youtube-filmpje hieronder:
https://www.youtube.com/watch?v=OmwP9TNUY3g
Veelgestelde vragen
Verzorgen en onderhouden
Hoe moet je een bramenstruik verzorgen?
Het verzorgen van een bramenstruik vereist kennis op het gebied van bemesten, bewateren, snoeien en oogsten (zie stappenplan). Bij een goede verzorging hoort ook je het mulchen van je bramenstruiken. Dat houdt in de grondstructuur verbeteren door organisch materiaal toe te voegen. Daarnaast is de bramenstruik een echte klimplant en moet je de nodige ondersteuning bieden. Denk aan palen met draad spannen, of een pergola of klimrek construeren.
Wat is de ideale bodem en standplaats voor een bramenstruik?
Bramen hebben een voorkeur voor een licht-kalkhoudende bodem bestaande uit een combinatie van compost, gedroogde mest, perculiet en klei-achtige potgrond. Bramen hebben een voorkeur voor half zonnige of schaduwachtige plekken.
Wanneer moet je bemesten?
Bramenstruiken die op een voedingsarme bodem groeien hebben jaarlijks een portie compost nodig. De hoeveelheid en frequentie kun je beoordelen op basis van de oogst en groei van de stengels.
Snoeien en oogsten
Hoe moet je een bramenstruik snoeien?
Knip na de oogst de stengels die de vruchten gaven tot laag bij de bodem weg. Gedurende de winter kun je oude stengels tot één meter hoogte snoeien.
Wanneer kun je bramen oogsten?
In augustus en september kun je beginnen met oogsten. Pluk de bramen en droog de bladeren voor een heerlijke thee.
Ziekte en ongedierte
Hoe kun je bramen beschermen tegen vogels?
Je kunt vogelvraat het beste stoppen door een zwart net te spannen. Om te voorkomen dat vogels verstrikt raken, moet je het net zo strak mogelijk spannen. Een andere optie is door een hok met gaas aan te leggen.
Hoe moet je larven in bramen bestrijden?
Sommige vruchten hebben last van witte wormpjes, beter bekend als de larven van een frambozenkever. De kevers leggen eitjes in de bloemen en de larven kruipen vervolgens in de bramen. Verwijder de eitjes door in de vroege bloei de stengels af te kloppen.
Waarom heeft mijn bramenplant rode vlekjes?
Dan heeft je plant last van roest, een bekende schimmelziekte bij planten.
Waarom heeft mijn bramenstruik gele bladeren of vlekken?
Een bramenstruik met gele bladeren heeft meestal een stikstoftekort. Met behulp van (bijvoorbeeld) koffieprut kun je het stikstofgehalte van de bodem verhogen. Gele vlekken zijn een indicatie dat de bramenstruik lijdt aan het ‘blackberry calico virus‘ (BCV) of het ‘bushy dwarf virus‘ (RBDV). Je kunt de aangetaste bladeren het beste snoeien en advies vragen bij je plaatselijke tuincentrum.
Overige vragen
Zijn bramenstruiken winterhard?
Een bramenstruik kan overwinteren, maar je moet extra bescherming bieden bij temperaturen van -10°C graden of lager.
Hoe moet je bramenplanten stekken?
Je kunt bramenplanten op verschillende manieren vermeerderen; door wortelstekken, wortelopslag, topafleggers of het zomerstekken van bramen. Wij vinden wortelstekken een effectieve manier waarbij je wortels met een diameter van minstens 0,5 cm en lengte van 10 cm opnieuw uitplant. Wil je meer informatie over dit onderwerp? Bekijk dan het bovenstaande Youtube-videootje.
Waar kun je een bramenplanten of bramen zaden kopen?
Je kunt een bramenplant of zaden het beste bij de Intratuin of een plaatselijke tuincentrum kopen. Je kunt ze ook makkelijk bij diverse webwinkels en webshops online bestellen.
Paul says
Hallo wij willen planten meenemen naar het buitenland daarvoor moeten ze 6 wkn in een container zonder licht, kunnen ze dat overleven?
Arthur says
Neen.
Tigron says
Beste Ria,
Die dikke uitlopers weer leiden langs gespannen draden en daaraan opbinden.
Mochten deze uitlopers te lang worden dan knip ik ze ’n stukje af.
Hou er dan wel rekening mee dat bij het afgeknipte uiteinde de uitloper twee kleinere uitlopers kan gaan maken.
Soms willen de oude vrucht gedragen takken niet allemaal afsterven en het jaar daarop weer gaan bloeien en vruchten geven.
De kans daarbij loop je dat deze oude takken ziektegevoelig zijn en besmet kunnen zijn door de bramen gal mijt.
Deze zorgt ervoor dat bramen roze gedeeltes krijgen en niet meer te eten.
Ze worden dan niet helemaal mooi zwart en sappig.
Het is dan ook raadzaam om de oude stengels weg te snoeien.
Groet, Tigron
Ria Dings says
goedendag,
een vraag mijn bramenplanten en de framboos vertonen van die hele dikke uitlopers met alleen maar blad en zitten er geen vruchten aan.
Ik knip deze er altijd helemaal uit maar zoals ik heb gelezen zijn dit dan de nieuwe uitlopers voor het 2e jaar (ze worden wel meters lang) en zo niet dat het wilde loten zijn en toch goed is om te snoeien want dat gaat mijns inziens dan ten kostte van de planten en groei vruchten
Kunt u mij vertellen wat nu juist is want ik kan hierover nergens wat van over lezen
Bij voor baat dank voor uw antwoord